çin ekonomik reformu ne demek?

Çin ekonomik reformu (, harfi harfine "reform ve açılma"), Çin'de Deng Şiaoping önderliğiyle Çin Komünist Partisindeki reformist kesimlerin Aralık 1978'de başlattığı ve "Çin değerleri ile sosyalizm" olarak anılan ekonomik reform programına ilişkindir.

19. yüzyıl öncesinde Çin, dünyanın en büyük ve en gelişmiş ekonomilerinden birine sahipti.¹ 18. yüzyılda Adam Smith, Çin'in uzun zamandan beri dünyanın en zengin, yani en bereketli, en çalışkan, en müreffeh ve en şehirleşmiş ülkelerinden biri olduğunu ileri sürdü.² Ekonomik büyüme 16. yüzyıldan itibaren durmaya başladı³ ve 1930'larda kısa süreli bir toparlamanın dışında 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın büyük bir kısmında mutlak anlamda geriledi.⁴

Pazar ilkelerini getiren ekonomik reformlar 1978'de başlamış ve iki aşamada gerçekleşmiştir. İlk aşama kapsamında 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerin başında tarım dekollektifleştirildi, ülke yabancı yatırıma açıldı ve girişimcilerin işletmeye başlamasına izin verildi. Bununla birlikte, çoğu sanayi hâlâ devlet mülkiyetinde kaldı. 1980'lerin sonlarında ve 1990'larda reformun ikinci aşaması, bankacılık ve petrol gibi sektörlerde devlet tekelleri kalmış olmasına rağmen, devlete ait sanayinin özelleştirilmesi ve kontrat yapması ve fiyat kontrollerinin, korumacı politikaların ve düzenlemelerin kaldırılmasını içeriyordu. Özel sektör, 2005 yılına kadar Çin'de gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 70'ini oluşturan olağanüstü bir büyüme kaydetti.⁵ 1978'den 2013'e kadar benzeri görülmemiş bir büyüme gerçekleşti; ekonomi yılda% 9.5 arttı. Muhafazakâr Hu-Vın Yönetimi, bazı reformları geri çevirerek 2005 sonrasında ekonomiyi daha fazla denetledi ve kontrol etti.⁶

Çin'deki ekonomik politikaların başarısı ve bunları uygulama şekilleri Çin toplumunda muazzam değişikliklerle sonuçlanmıştır. Büyük ölçekli hükûmet planlama programlarının piyasa özellikleriyle birleştirilmesi yoksulluğu asgariye indirirken, gelirler ve gelir eşitsizlikleri arttı ve Yeni Solun öncülük ettiği tepkilere yol açtı. Akademik çevrelerde Çin'deki "çift yönlü" ekonominin başarısının nedeni tartışılmakta ve hem Doğu Bloku ile Rusya'da sosyalizmi reform etme çabalarıyla hem de diğer gelişmekte olan ülke ekonomilerinin büyümesiyle karşılaştırılmıştır.

Ayrıca bakınız

• Çin ekonomisi
• Deng Şiaoping Teorisi

Literatür

Kaynakça

Orijinal kaynak: çin ekonomik reformu. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩

2. Ulusların Zenginliği ("The Wealth of Nations"), Adam Smith, 1776 ↩

3. Maddison, Angus (2007): "Contours of the World Economy, 1–2030 AD. Essays in Macro-Economic History", Oxford University Press, ISBN 978-0-19-922721-1, sayfa 382, tablo A.7. ↩

4. , s. 4. ↩

5. ↩
6. ↩

Kategoriler